A HOLY LIFE (Isang buhay na Banal)

Pagkatapos itatag ni Santo Domingo ang Orden ng mga Mangangaral, o Order of Preachers noong 1216, ang mga sumunod na taon ay masasabing panahon ng pagsasabuhay sa karisma ng Orden: ang vita apostolica, o buhay na katulad ng mga apostol. Sa pamamagitan nito, ninais ni Santo Domingo na ihanda ang sarili sa pangangaral ng mabuting balita ng kaligtasan. Ang vita apostolica ay isinabuhay ni Santo Domingo sa tatlong paraan:

Una, binigyang halaga niya ang buhay-karukhaan. Ang mga unang Dominiko ay mga pulubi na namamalimos ng kanilang kakainin sa araw-araw.  Wala silang mga personal na ari-arian, sariling kwarto, o pera; ang lahat ay ibinibigay sa komunidad. Ipinagbawal ni Santo Domingo ang mga marangyang kumbento. Ipinagiba niya ang isang gusali na ipinatayo na mas mataas kaysa sa ordinaryo, sapagkat ayaw niya na mawala sa kanyang mga anak ang diwa ng simpleng pamumuhay. Ang pagbibigay-halaga sa karukhaan ay ipinamalas niya hanggang kamatayan. Namatay siya sa hiram na kama, sapagkat wala siyang sariling tulugan; ang kanyang katawan ay binihisan sa hiram na abito, sapagkat iisa lamang ang kanyang gamit.

Pangalawa, binigyang-halaga niya ang pag-aaral bilang paraan ng paglapit sa Diyos. Batid niya na maaari mo lamang mahalin ang Diyos kapag nakikilalala mo siya sa pamamagitan ng pag-aaral at pakikinig sa kanyang salita. Nakita rin niya na malaking kapahamakan ang nagagawa ng mga maling aral ukol sa pananampalataya. Dalawang libro ang palagi niyang dala: ang ebanghelyo ni San Mateo, at mga sulat ni San Pablo. Palagi rin niyang sinasabi sa kanyang mga kasama na dapat bubuksan lamang nila ang kanilang labi kung makikipag-usap sila sa Diyos sa pamamagitan ng panalangin, o kakausapin ang ibang tao ng patungkol sa Diyos.

Pangatlo, ang kanyang buhay ay buhay ng pagsasakripisyo at pagdarasal. Hindi niya inalintana ang pagod, gutom at sakit kung makakatulong sa pangangaral ng salita ng Diyos. Sapagkat bawal sa mga prayle ang gumamit ng anumang uri ng sasakyan, o sumakay sa anumang uri ng hayop,  ilang beses niyang nilakad ang kahabaan ng Espanya, Pransiya at Italya upang mangaral at iwasto ang mga naniniwala sa maling aral ng mga erehe. Upang madisiplina ang katawan at bilang penitensiya, minsan lamang sa isang araw kung siya ay kumain, kagaya ng lahat ng kanyang mga prayle, mula sa kapistahan ng Pagtatanghal sa Krus sa Setyembre hanggang sa Pasko ng Muling Pagkabuhay. Gumigising siya sa hatinggabi upang magdasal, at malimit na siya ay napapaiyak habang nagdarasal ng mataimtim.

Anim na taon na nagsilbing pinuno ng Orden si Santo Domingo. Sa mga taong ito, nailagay ang mga pundasyon ng samahan, kayat pagkatapos ng halos walong daang taon, ang Orden na kanyang itinatag ay nananatili pa ring malakas.  Ngunit ang lakas na ito ng Orden ay siya ring kumitil sa buhay ni Santo Domingo. Dahil sa kanyang pagsasakripisyo at mga pagod, siya ay nagkasakit, at noong ika-6 ng Agosto, 1221, siya ay namatay. Ang huling habilin niya sa mga unang dominiko ay ito: magmahalan kayo sa isa’t-isa, panatilihin ang kababang-loob, at pahalagahan ang karukhaan. 

Siya ay kinilala bilang santo ni Papa Gregorio IX noong 1233. Sinasabi ng mga saksi na noong buksan ang kanyang puntod upang ilipat ang mga labi, sumabog ang halimuyak mula sa mga buto, tanda ng kanyang kabanalan. Magpasahanggang ngayon, nananatiling buhay ang Orden na itinatag ni Santo Domingo, isang monumento sa nagagawa ng isang buhay na iniaalay sa Diyos.